NREGA – મહાત્મા ગાંધી NREGA એક્ટ વિશે સંપૂર્ણ માહિતી: NREGA/MNREGA એ સરકાર દ્વારા ચાલતી યોજના છે, જેની મદદથી ભારતના ગ્રામીણ બેરોજગાર નાગરિકો તેમના ગામમાં જ 100 દિવસની રોજગારી મેળવી શકે છે.
જો તમે પણ NREGA અને MNREGA વિશે સાંભળ્યું છે અને NREGA અથવા MGNREGA ના સંપૂર્ણ સ્વરૂપ વિશે માહિતી મેળવવા માંગો છો, તો આજે આ લેખ દ્વારા હું તમને તેના વિશે વિગતવાર માહિતી આપીશ.
મનરેગા યોજના ની માહિતી 2024
NREGA નું પૂરું નામ છે – National Rural Employment Guarantee Act (રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ રોજગાર ગેરંટી અધિનિયમ), બાદમાં આ યોજનાના નામની શરૂઆતમાં MG ઉમેરવામાં આવ્યું, જેના કારણે આ યોજનાનું પૂરું નામ MGNREGA થઈ ગયું, જેનું પૂરું નામ Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Act
2 ઓક્ટોબર 2009 ના રોજ મહાત્મા ગાંધી જયંતિના શુભ અવસર પર, નરેગાનું નામ બદલીને મનરેગા કરવામાં આવ્યું. તેનો હેતુ માત્ર આ યોજના દ્વારા રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધીને યાદ કરવાનો હતો.
આ યોજના દેશના વિવિધ રાજ્યોના ગ્રામીણ વિસ્તારો માં શરુ કરવામાં આવી હતી. આ અંતર્ગત અરજદારને તેની ગ્રામ પંચાયતમાં 100 દિવસની ગેરંટી રોજગાર આપવામાં આવે છે.
મનરેગા યોજના માટે યોગ્યતા
મનરેગા યોજના હેઠળ લાભ મેળવવા માટે વ્યક્તિએ નીચે આપેલા યોગ્યતા હોવી જોઈએ.
- લાભાર્થી વ્યક્તિ ભારતીય નાગરિક હોવો આવશ્યક છે.
- વ્યક્તિની ઉંમર ઓછામાં ઓછી 18 વર્ષની હોવી જોઈએ.
- આ માટે વ્યક્તિએ તેની ગ્રામ પંચાયતમાં અરજી કરવાની રહેશે.
- વ્યક્તિ શારીરિક શ્રમ કરવા માટે તૈયાર હોવી જોઈએ.
NREGA ની વિશેષતાઓ
મહાત્મા ગાંધી રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ રોજગાર ગેરંટી અધિનિયમ અંતર્ગત ઘણી બધી યોજના ઓ અને લાભો આપવમાં આવે છે, તેની કેટલીક મહત્વપૂર્ણ વિશેષતાઓ અને લાભો નીચે દર્શાવેલ છે:
- Rural development
- Women empowerment
- Employment opportunities
- Preventing urban migration
- Providing help in uncertain times
મનરેગા હેઠળ કરવાની કામગીરી
આ યોજના હેઠળ ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં નીચેના પ્રકારના કામો કરવામાં આવે છે.
- આવાસ બાંધકામ
- પાણી સંરક્ષણ
- બાગકામ
- ગૌશાળાનું બાંધકામ
- વૃક્ષારોપણ
- નાની સિંચાઈ
- ગ્રામીણ જોડાણ માર્ગ નિર્માણ
- ચકબંધ
- જમીન વિકાસ
- પૂર નિયંત્રણ અને ગ્રામીણ વિકાસને લગતી કામગીરી.
મનરેગા વેતન દર 2024
વર્ષ 2024 માં, સરકારે વેતન દરમાં 3 થી 5 ટકાનો વધારો કર્યો છે, કેન્દ્રએ 2024-25ના કેન્દ્રીય બજેટમાં મનરેગા માટે 86,000 કરોડ રૂપિયા ફાળવ્યા છે, નીચે તમે રાજ્ય મુજબના નરેગા વેતનની સૂચિ જોઈ શકો છો:
આંધ્ર પ્રદેશ | ₹300.00 |
અરુણાચલ પ્રદેશ | ₹234.00 |
આસામ | ₹249.00 |
બિહાર | ₹245.00 |
છત્તીસગઢ | ₹243.00 |
ગોવા | ₹356.00 |
ગુજરાત | ₹280.00 |
હરિયાણા | ₹374.00 |
હિમાચલ પ્રદેશ (બિન-અનુસૂચિત વિસ્તાર) | ₹236.00 |
હિમાચલ પ્રદેશ (અનુસૂચિત વિસ્તાર) | ₹295.00 |
જમ્મુ અને કાશ્મીર | ₹259.00 |
લદ્દાખ | ₹259.00 |
ઝારખંડ | ₹245.00 |
કર્ણાટક | ₹349.00 |
કેરળ | ₹346.00 |
મધ્યપ્રદેશ | ₹243.00 |
મહારાષ્ટ્ર | ₹297.00 |
મણિપુર | ₹272.00 |
મેઘાલય | ₹254.00 |
મિઝોરમ | ₹266.00 |
નાગાલેન્ડ | ₹234.00 |
ઓડિશા | ₹254.00 |
પંજાબ | ₹322.00 |
રાજસ્થાન | ₹266.00 |
સિક્કિમ | ₹249.00 |
સિક્કિમ (ગ્યાથાંગ, લાચુંગ, લાચેન પંચાયતો) | ₹374.00 |
તમિલનાડુ | ₹319.00 |
તેલંગાણા | ₹300.00 |
ત્રિપુરા | ₹242.00 |
ઉત્તર પ્રદેશ | ₹237.00 |
ઉત્તરાખંડ | ₹237.00 |
પશ્ચિમ બંગાળ | ₹250.00 |
આંદામાન અને નિકોબાર ટાપુઓ (આંદામાન જિલ્લો) | ₹329.00 |
આંદામાન અને નિકોબાર ટાપુઓ (નિકોબાર જિલ્લો) | ₹374.00 |
ચંડીગઢ | ₹324.00 |
દાદરા અને નગર હવેલી | ₹324.00 |
દમણ અને દીવ | ₹324.00 |
લક્ષદ્વીપ | ₹315.00 |
પુડુચેરી | ₹319.00 |